Verleden - Heden - Toekomst

20 maart 2023

Van de naar schatting 1,5 miljoen christenen die in 2000 in Irak woonden, zijn er vandaag de dag nog minder dan 300.000 over, waarvan 170.000 ontheemd zijn. Onder hen bevinden zich naar schatting zo'n 35.000 kinderen.

Toen in 2014 ISIS de vlakte van Nineveh binnentrok, moesten veel christelijke gezinnen vluchten. Kinderen werden soms letterlijk uit hun bed getrokken en moesten huis en haard verlaten om hun leven te kunnen houden. Soms kwamen ze bij familieleden elders in het land terecht, soms in kampen en soms in tijdelijke onderkomens. Niet verwonderlijk dat veel kinderen daar een trauma aan overhielden.

Nadat ISIS grotendeels uit het gebied verdreven was en gezinnen weer voorzichtig begonnen terug te keren, bleek de verwoestende impact van de invasie. Niet alleen letterlijk in de vorm van compleet vernielde wijken, maar ook in de hoofden van de mensen.

In 2017 kregen we de kans om te beginnen met Art-Therapy. Een traumatherapie die gebruik maakt van andere uitingsvormen dan woorden. Veel kinderen kunnen of willen niet spreken over wat ze hebben meegemaakt. Door hen de beginselen van tekentechnieken te leren, hebben ze ineens een andere vorm van expressie gekregen. Je staat er versteld van welke kunstwerken er uit de harten en handen van die kinderen komen.

We koppelen Art-Therapy aan verhalen uit de (kinder)bijbel. Vluchten, dood en verderf, de bijbel staat vol herkenbare verhalen voor de kinderen. Maar ook met de geschiedenis van Ester en Ruth, twee sterke vrouwen die hun toekomst in eigen hand namen. Onder leiding van een ervaren psycholoog worden trauma’s bespreekbaar gemaakt en kunnen kinderen, vaak voor het eerst, hun hart luchten.

4 ochtenden per week gedurende 3 maanden komt een groep leeftijdsgenoten bij elkaar. Ze hebben allemaal soortgelijke ervaringen opgedaan. Ze hoeven dus niet per se te praten, ze worden zonder woorden door elkaar begrepen. Voor sommigen is het echt een feest van herkenning: “ik ben niet de enige”! Art-Therapy wordt altijd afgesloten met een expositie van alle werken die de kinderen gemaakt hebben. De kinderen krijgen een certificaat en een in het Arabisch vertaalde kinderbijbel mee en staan de hele dag in het middelpunt van alle belangstelling.

De kinderen zien opbloeien tijdens die sessies en op zo'n afrondende dag , dat is een grote beloning. Weten dat je er een klein steentje aan hebt kunnen bijdragen dat een hele generatie niet verloren gaat, dat maakt je stil en blij tegelijk.

In de laatste sessies Art-Therapy merkten we een lichte verschuiving in de hulpvraag. Waar de directe trauma-ervaring in termen van vlucht voor en ontheemding door ISIS langzaam een secundair trauma lijkt te worden, worden we nu in de sessies geconfronteerd met intensieve hechtingsstoornissen en het onvermogen om een vertrouwensrelatie aan te bieden en daaraan deel te nemen. Het gebrek aan vertrouwen in langdurige relaties uit zich verontrustend vaak in de tienerjaren in een verlangen naar zelfmoord.

Met de huidige dreiging en de recente drone-aanvallen vanuit Turkije op het noordoosten van Syrië en Iraaks Koerdistan heeft Art-Therapy niet alleen een verwerkende maar ook een preventieve functie gekregen. Turkije lijkt van oudsher de innerlijke opdracht de demografische geschiedenis uit te wissen van het gebied dat we bijbels kennen als Mesopotamië te hebben. Terwijl Koerden daarbij als excuus worden gebruikt (bescherming van Turkije tegen de terroristische PKK), blijkt uit de praktijk dat Christenen en Yezidi's hoog op de lijst staan. Christelijke dorpen in de 30 km neutrale zone van Turkije liggen bijna dagelijks onder vuur. Christelijke families op de vlakte van Nineveh leven opnieuw tussen hoop en vrees. Dit heeft gevolgen voor de geestelijke gezondheid van met name tieners, maar ook voor jongere kinderen. Voor ons een reden om onvermoeid door te gaan met het aanbieden van Art-Therapy!